Ingezoomd
In deze rubriek zoomen we in op de praktijkproef Hedwigepolder van Waterschap Hollandse Delta. Deze proef is één van de projecten uit het Innovatieportfolio 2021.
De opgave
Eén van de risico’s die kan leiden tot het falen van dijken is piping: het ontstaan van kanaaltjes in de zandige ondergrond van een dijk, waar water doorheen sijpelt. Als het gaat om kleine hoeveelheden, is dat geen probleem. Maar een grotere waterstroom die zand meevoert, kan een dijk ernstig verzwakken. De huidige veiligheidsnormen die bij het beoordelen van dijken worden gebruikt, zijn gebaseerd op proeven met rivierzand. Er zijn aanwijzingen dat dijken met zogeheten getijdenzand in de dijkvoet sterker zijn dan dijken met rivierzand. Waterschap Hollandse Delta heeft dijken met getijdenzand en wil met een praktijkproef graag onderzoeken of dit waar is. Deze proef is een vervolg op de proef die Wetterskip Fryslân vorig jaar uitvoerde.
De oplossing
De Prosper- of Hedwigepolder in Zeeuws-Vlaanderen, op de grens van Nederland en Vlaanderen, wordt weer een getijdennatuurgebied. Voor het zo ver is, richt een aannemer het gebied goed in. Deze werkzaamheden bieden de mogelijkheid om hier de praktijkproef ‘piping in getijdenzand’ uit te voeren. Het proefgebied wordt een voetbalveld groot. Om hoogwater na te spelen, worden er buizen in de zandlaag onder de dijk gelegd. Daar doorheen wordt water naar een soort ventiel in de bovenliggende kleilaag vervoerd. Met sensoren wordt gemeten hoe de druk opbouwt. Om ervoor te zorgen dat er voldoende druk kan worden opgebouwd, worden er damwanden rond de proeflocatie geslagen. Waterschap Hollandse Delta laat de proef uitvoeren in afstemming met Living Lab Hedwige-ProsperPolder (LLHPP), dat is opgericht door het Waterbouwkundig Laboratorium (WL) Vlaanderen en Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer (STOWA). Geodataspecialist Fugro en kennisinstituut Deltares voeren het onderzoek uit in een geheel gecontroleerde omgeving. Projectmanager Marco Boer van Waterschap Hollandse Delta: ‘Zij hebben ook het onderzoek in Friesland uitgevoerd en hebben de kennis en ervaring om dit hier te testen.’
Het resultaat
De proef bij de Hedwigepolder start deze zomer. Marco hoopt en verwacht dat de proef zal bevestigen dat zand in de ondergrond in getijdengebieden langs de kust meer weerstand biedt dan zand onder rivierdijken. ‘Als dat inderdaad zo is, zal de beoordelingsmethodiek moeten worden aangepast. Dijken met getijdenzand in de ondergrond hoeven dan minder vaak versterkt te worden. Dat kan voor heel Nederland een besparing van naar schatting 100 miljoen euro opleveren.’ Naar verwachting zijn de resultaten medio 2022 bekend.’
