Ingezoomd
In deze rubriek zoomen we in op een innovatieve techniek, ingezet bij een HWBP-project. Dit keer onder de loep: zetsteen van baggerspecie. In een innovatietraject onderzoeken Waterschap Scheldestromen en onderzoeks- en adviesbureau Netics of je bagger kunt gebruiken voor het maken van zetsteen.
De opgave
Normaal gesproken wordt het buitentalud van dijken versterkt met zetsteen van beton. Een bekleding waarvan de milieu-impact en de kosten relatief hoog zijn. Maar, vroegen Waterschap Scheldestromen en Netics zich af, is het niet mogelijk om een dijk te versterken met zetsteen uit baggerspecie? Zodat de baggerspecie die vrijkomt bij het baggeren van sloten – die vaak als afval wordt gezien – een hoogwaardige toepassing krijgt. En zodat de transport en productie van betonnen stenen voor de bekleding van dijken omlaag kan. In juni 2022 startten ze met deze praktijkproef.
De oplossing
Om te bekijken of dat mogelijk is, hebben het waterschap en Netics een innovatietraject gedaan en startten ze vervolgens met een praktijkproef bij de Hansweertdijk.
In het innovatietraject werkten ze aan:
- Het ontwikkelen van de GEOWALL®-pers die onder zeer hoge druk sterke blokken kan produceren.
- Het uitwerken van een businesscase die de impact laat zien voor prijs, ecologie en milieukosten op basis van de milieukostenindicator (MKI).
- Het onderzoeken van kleine testblokken in het laboratorium op sterkteontwikkeling en erosiegevoeligheid.
In juni 2022 begon aannemer Van Oord met het aanleggen van een proefvak van 100 m2 op een dijk in Hansweert, een dorp aan de Westerschelde. Hiermee kunnen het waterschap en Netics de werking van zetsteen van baggerspecie in de praktijk aantonen en de ecologische ontwikkeling onderzoeken. In dit proefvak heeft Van Oord niet alleen 400 zetstenen van bagger geplaatst, maar ook een aantal blokken van beton, om de vergelijking te kunnen maken. De zetstenen van bagger zijn geproduceerd met de speciaal ontwikkelde GEOWALL®-pers, die in de zomer van 2022 op het baggerslibdepot in de Willem Annapolder stond. De langwerpige gele pers maakte de stenen van lokale bagger, afkomstig uit watergangen in de omgeving.
Het resultaat
Begin 2023 leveren waterschap Scheldestromen en Netics de resultaten van de proef op. Is de proef geslaagd? Dan kan het concept in toekomstige dijkversterkingsprojecten verder worden ontwikkeld. Het maken van zetsteen voor dijken is een uitdaging, vanwege de grote krachten waaraan de blokken worden blootgesteld. Dus als blijkt dat het mogelijk is om deze zetsteen met bagger te produceren, heeft bouwen met bagger veel meer potentie dan nu bekend is.
De volgende stap is dan om te onderzoeken hoe we de productiesnelheid van de zetstenen kunnen vergroten. Als het mogelijk is, laat het waterschap het proefvak nog een aantal jaar liggen om verdere ontwikkeling te monitoren.