Peter Glas, deltacommissaris

Column


Van klimaat­crisis naar klimaat­kansen

‘Accept, adapt and move on’, antwoordde Chef de mission van het Nederlandse olympische team, Pieter van den Hoogenband, toen hij na de Spelen de vraag kreeg hoe het team was omgegaan met de tegenslagen in de eerste week in Tokio. En dat lukte, en hoe! Die instelling herken ik. Ik zie hem terug bij alle waterwerkers binnen het Deltaprogramma als de actualiteit en de wetenschap ons met de neus op de feiten drukt. Het laatste rapport van de IPCC toont onomstotelijk aan dat de verandering van het klimaat sneller gaat dan ooit en dat we dat zelf hebben veroorzaakt. Deze boodschap en de recente watersnood in Limburg versterken ons gevoel van urgentie. We moeten hard aan de slag zodat we in 2050 en ver daarna in onze laaggelegen delta veilig en prettig kunnen blijven wonen en werken. Onze dijken hebben de extreme golf aan water in de grote rivieren – midden in de zomer – gelukkig kunnen opvangen. De samenloop van zware regenval, veel water in de beken én hoogwater op de Maas en Rijntakken was wel heel erg bijzonder en onvoorzien. Het hoogwatersysteem heeft gewerkt, maar dit is allerminst reden om achterover te leunen. We moeten zo snel mogelijk lessen uit Limburg trekken die leiden tot nieuwe en samenhangende maatregelen en mogelijk tot een hoger tempo van uitvoering en hogere investeringsniveaus. Hoeveel meer, hoeveel anders en hoeveel sneller zijn urgente maatschappelijke en politieke vragen. Accept, adapt and move on. In het Deltaprogramma 2022 dat op Prinsjesdag is aangeboden aan de Tweede Kamer wijs ik het kabinet op de noodzaak voor extra geld in het Deltafonds. Ook roep ik op om water en bodem sturend te laten zijn bij alle grote transities die in het land op stapel staan. Denk hierbij aan de woningbouwopgave, de landbouw- en de energietransitie en de versterking van natuurwaarden. Alle dijkwerkers zou ik ook een aanbeveling willen doen: koppel regionaal en lokaal in de planning en uitvoering waar het kán de veiligheidsopgave nadrukkelijker aan andere gebiedsagenda’s. Zoek de positieve kansen bij de dijkversterking. Zoek partners op en verbind investeringsbudgetten. Welke dat kunnen zijn, is natuurlijk van project tot project verschillend. Het kan duurzame energiewinning zijn, of investeringen in landbouw, landschap en biodiversiteit. Of recreatieve voorzieningen en behoud van cultuurhistorische waarden. Allemaal zaken waar de mensen die nu achter de dijken wonen en de natuur van kunnen profiteren. De klimaatcrisis ombuigen naar klimaatkansen die ook positief uitwerken in de leefomgeving van de bewoners van deze delta; dát is de opgave.