Ingezoomd
In deze rubriek zoomen we in op een innovatieve techniek, ingezet bij een HWBP-project. Dit keer onder de loep: de Vechtdijken tussen Dalfsen en Zwolle. Bij de versterking van deze dijken gebruikt Waterschap Drents Overijsselse Delta de resultaten van het innovatieproject Gras op zand, dat met proeven op 3 locaties in diezelfde dijken heeft onderzocht hoe sterk een grasmat op zanddijken is.
De opgave
Bij de Vechtdijken tussen Dalfsen en Zwolle bestaat de dijk onder het gras uit zandig materiaal. Maar de huidige rekenregels waarmee de sterkte van het gras op de dijk berekend wordt, zijn geschikt voor kleidijken en niet voor zandrijke dijken. Daarom wilde het Waterschap Drents Overijsselse Delta onderzoeken hoe sterk de grasmat op dijken nu écht is.
De oplossing
Van december 2020 tot en met maart 2021 heeft het waterschap samen met andere partijen praktijkproeven uitgevoerd. Op 3 locaties van de Vechtdijken hebben ze een stellage gezet waarmee ze golven nabootsten die over en op de dijk klotsten. Ze onderzochten daarmee hoelang het duurde voordat de grasmat kapot ging en hoe schade ontstond. Na de proeven hebben ze de beschadigingen hersteld en extra in de gaten gehouden. Daarna analyseerden ze alle meetgegevens, video’s en foto’s en stelden ze een nieuwe richtlijn op over hoe de sterkte van een grasbekleding bij dijken met een zandondergrond kan worden berekend. Waterschap Drents Overijsselse Delta wil de resultaten van het onderzoek breder toepasbaar maken dan enkel voor de Overijsselse Vechtdijk. Hiertoe doet het waterschap wijzigingsvoorstellen voor de Schematiseringshandleiding Grasbekledingen, zodat de resultaten een plek kunnen krijgen in het Beoordelings- en ontwerpinstrumentarium (BOI).
Het resultaat
Uit het onderzoek blijkt dat de grasbekleding zich goed houdt wanneer er water over de dijk stroomt. In meer dan de helft van de situaties is de grasmat niet kapot gegaan. De grasmat op de zandige Vechtdijk blijkt helaas niet goed bestand tegen zogenaamde golfklappen: een grote hoeveelheid water die in een keer op de dijk valt wanneer een golf breekt op de rivierzijde van de dijk. De dijk blijkt alleen sterk genoeg te zijn om kleine golven tegen te houden. Een groot deel van de helling aan de rivierzijde van de dijk moet dus sterker worden om bij hoogwater en storm het gebied achter de Vecht te beschermen tegen overstromingen.
Dagelijks bestuurslid Breun Breunissen van Waterschap Drents Overijsselse Delta: ‘We onderzoeken de komende periode welke maatregelen nodig zijn om de dijk sterk te maken voor de toekomst, zodat mensen veilig kunnen wonen en werken achter de dijk. Dat er aan de landzijde minder moet gebeuren, scheelt in de kosten, en in ingrepen in de natuur en het landschap langs de dijk. Bovendien beperkt het de hinder van de dijkversterking voor bewoners langs de Vecht.’