Ingezoomd
In deze rubriek zoomen we in op een innovatieve techniek, ingezet bij een HWBP-project. Dit keer staan we stil bij een test met lokaal gewonnen klei in de Deltagoot. Deze proef is onderdeel van een uitgebreid onderzoek naar de geschiktheid van circulaire klei als materiaal voor dijkversterkingen.
De opgave
Waterschap Hunze en Aa’s heeft klei gewonnen uit een kwelder voor de kust en uit baggerslib uit de Eems-Dollard. Verderop heeft het waterschap klei nodig voor de versterking van de zeedijk vanaf de Kerkhovenpolder tot aan de Duitse grens tot een Brede Groene Dijk, met een flauw talud van 1:7. In plaats van hiervoor 100.000 vrachtwagens klei van elders te halen, wil het waterschap de lokaal gewonnen klei gebruiken. Deze klei wijkt alleen af van de klei die standaard wordt gebruikt bij dijkversterkingen. Informatie over de klei ontbreekt nog. Daarom moeten er proeven worden gedaan om te kijken wat de klei precies doet en of er erosie gaat plaatsvinden.
De oplossing
Deltares test in de Deltagoot een dijk van lokaal gewonnen klei. In de goot is een dwarsdoorsnede van de dijk op ware grootte nagebouwd en vervolgens onderworpen aan de omstandigheden van een superstorm. ‘We onderzoeken met deze proef hoe dik de kleilaag moet worden, zodat de dijk veilig genoeg is’, vertelt Henk van Norel, specialist keringen en veiligheid. ‘Om dat te bepalen, moeten we weten hoe snel én hoe diep de erosie van die klei is onder invloed van de golven.’
Het resultaat
De eerste testen zijn in april uitgevoerd. Eind juni volgt er een tweede serie. Henk: ‘Er is nog veel te leren over de sterkte van klei onder invloed van de golven, en over de erosiebestendigheid van klei.’ Met de resultaten uit deze proef kan het projectteam de benodigde laagdikte van de klei op de Brede Groene Dijk berekenen. Mogelijk vergroten de resultaten ook de toepasbaarheid van lokaal gewonnen dijkmateriaal elders in Nederland en in het buitenland. In 2022 is het totale onderzoek afgerond. Als de proef succesvol is, levert dat veel voordeel op voor totale dijkversterkingsopgave van Nederland. Als een deel met lokaal gewonnen klei uit slib kan worden aangelegd, dan scheelt dat in de kosten, in milieubelasting en in overlast.