Ingezoomd
50 kilometer westzijde IJsseldijk versterken: is dat écht nodig?
De opgave
De IJsseldijk aan de westzijde van de Gelderse IJssel, die in beheer is van Waterschap Vallei en Veluwe, is in totaal 82 kilometer lang. Meer dan de helft daarvan is bij de laatste toetsronde afgekeurd op basis van de faalmechanismen Piping en Stabiliteit Binnenwaarts. Zoals het er nu naar uitziet, moet ongeveer 50 kilometer van de dijk versterkt worden met relatief intensieve maatregelen, zoals kwelschermen of lange binnenbermen. Deze zijn duur en leggen een grote druk op de omgeving.
De grootte van deze opgave wordt waarschijnlijk mede veroorzaakt door te conservatieve waarden in de toetsberekening (LBO1), in het bijzonder bij de grondwaterspanningen. Waterschap Vallei en Veluwe gaat daarom op zoek naar inzichten die: • een aangescherpt beeld kunnen geven; • de keuring in de toekomst realistischer én scherper maken; • betere beheerhandvatten geven.
De oplossing
Om een beter beeld te krijgen van de grondwaterspanningen is besloten om tot 2027 het aanwezige net uit te breiden naar in totaal 240 peilbuizen. Het HWBP subsidieert de monitoring voor 30 kilometer. Waar mogelijk staan de peilbuizen in raaien van vier; twee peilbuizen in de tenen van de dijk en twee op afstand in het voor- en achterland. Tijdens een hoogwatergolf in de IJssel worden de stijghoogtes hierin gemeten. Vanwege de frequentie van optredende hoogwaters verwacht het waterschap een meerjarige monitoring. Vallei en Veluwe blijft de meet- en monitoringsvraag afstemmen door de monitoring periodiek te evalueren. Daarnaast is het de uitdaging om de op deze manier verkregen data op een gestroomlijnde manier binnen te krijgen, te beheren en te analyseren. Dit doet het waterschap door de informatiestroom (meerjarig) te onderhouden, zodat de gemeten gegevens ook in de toekomst van nut kunnen zijn.
Het resultaat
Waterschap Vallei en Veluwe gaat de gemeten stijghoogtes gebruiken om de actuele sterkte van de IJsseldijk te bepalen. Tijdens een hoogwatergolf laten de raaien zien welke stijghoogte zich waar en op welk moment voordoet. Zo kan het waterschap met meer nauwkeurigheid voorspellen hoe het watervoerend pakket zich onder de dijk gedraagt bij een bepaalde stand van de IJssel. Met de gewonnen data uit in 2020 en 2021 geplaatste peilbuisraaien heeft het waterschap een voorlopige analyse gemaakt. Op basis hiervan zien zij mogelijkheden om de grootte van de opgave langs de IJsseldijk te verminderen. Daarnaast wordt een fijnmazige basis gecreëerd voor de opgave van de aankomende versterking.