Emissieloos bouwen in de praktijk
Leerproject
De ambitie is er bij alle partijen, maar wat is er nou concreet nodig voor zero-emissie? Om inzicht te krijgen in de praktijk, is de dijkversterking Wolferen-Sprok omgedoopt tot leerproject. Jan Baltissen (HWBP) en Bram de Fockert (waterschap Rivierenland) vertellen wat de dijkwerkerscommunity hieraan gaat hebben.
‘We roepen allemaal dat we emissieloos willen bouwen’, zegt Jan Baltissen, klimaatadviseur dijkversterkingen bij het HWBP. Maar wat dat voor dijkversterkingsprojecten precies gaat betekenen, weet eigenlijk niemand. Welke risico’s zijn er? Welke belangen spelen er? Hoeveel procent duurder gaat het worden? Hoeveel extra tijd kost het? We willen inzicht krijgen in alle grote en kleine aspecten van emissieloos bouwen. En dan niet met een theoretische bureaustudie, maar door de ervaringen van een echt dijkversterkingsproject. De klei moet zichtbaar zijn.’ Dus slaat het HWBP de handen ineen met waterschap Rivierenland voor het ambitieuze dijkversterkingsproject Wolferen-Sprok. Het HWBP ondersteunt en volgt het leerproject emissieloos bouwen op de voet.
Bram de Fockert Waterschap Rivierenland
Keuzes met inzichten Met inzicht in wat er écht nodig is voor een emissieloze dijkversterking, kunnen bestuurders gerichte keuzes maken, gelooft Jan. ‘Managers, bestuurders en directieleden gaan niet roepen: ‘Emissieloos? Geweldig, dat doen we, koste wat het kost!’, als ze niet weten wat dat betekent. Met dit voorbeeldproject krijgen we inzichtelijk wat het met zich meebrengt, zodat het comfortabeler wordt om de besluiten te nemen die nodig zijn.’
Samen optrekken Het sleutelwoord is ‘samen’. HWBP-directeur Erik Wagener zei het al tijdens de startbijeenkomst van het project: ‘Doordat er voor alle betrokken partijen nu nog zoveel onzekerheden zijn, wachten we op elkaar. Met dat afwachten gijzelen we elkaar als het ware.’ Jan vergelijkt het met het spel waarbij je in een rij achter elkaar staat, met ieders voeten vast aan dezelfde 2 langlauflatten, en dan moet gaan lopen. ‘Als je synchroon beweegt, kun je samen snel vooruit. Zo werkt het bij emissieloos bouwen ook. We moeten samenwerken. En om in vertrouwen te kunnen samenwerken, hebben we duidelijkheid nodig over de problematiek en belangen.’
Bevindingen delen Het HWBP en het waterschap zullen hun bevindingen direct delen met de dijkwerkerscommunity, zodat iedereen er meteen lessen uit kan trekken. Jan: ‘Dit wordt een transparant leerproject. En dat leren gaat beide kanten op. Er zijn al zoveel goede initiatieven met allerlei verschillende insteken. Die kennis willen we aan elkaar verbinden.’ Die urgentie voelt Bram vanuit het waterschap net zo goed: ‘Wat we doen, doen we niet alleen voor Wolferen-Sprok, maar voor de bv Nederland. Iedereen die meewerkt aan de dijkversterkingsopgave moet ervan kunnen profiteren. Daarom zijn we transparant.’
Resultaten Het project is pas net begonnen, geeft Bram aan. ‘De verkenningsfase hebben we gehad en nu zitten we in de planuitwerkingsfase. We hebben geïnventariseerd wat we moeten doen om de dijk op de conventionele manier te versterken, zodat we dat kunnen vergelijken met de vereisten voor de emissieloze variant. Parallel daaraan werken we met onze voortvarende aannemerscombinatie aan een businesscase voor een elektrische kraan. Wat kost dat, wat levert het op en welke haken en ogen zitten eraan om er op grotere schaal gebruik van te maken? Het doel is om die kraan volgend jaar ook echt aan het werk te kunnen zetten en te zien hoe hij zich dan gedraagt.’
De komende tijd wordt het pas echt interessant, kondigt Bram aan. ‘Daarom blijven we iedereen op de hoogte houden. Volgend jaar 100% emissieloos is misschien nog een brug te ver. Maar of dat nou lukt of niet: als de inzichten leiden tot het vergemakkelijken van keuzes, zal dat een katalysator zijn voor emissieloos bouwen in de community. Het leerdoel is minstens zo belangrijk.’